Мах. Лекь ва къуьр. Къияс Межидов.

orel    

     Зулу дагъларин шикилар бегьем дегишарна. Мукьвара абур экв гваз къацу тир, исятда рехи хьана акъвазнава. Инлай-анлай къацуни хъипи кулар аквазва. Якъин абурукай къацубур кьуьд-гад къацу цIирицIрин, хъипибурни жикIидин ва мертерин кулар я. Читать далее «Мах. Лекь ва къуьр. Къияс Межидов.»

Мах «Мискьи»

    Хьана-хьанач, Мискьи  лугьу­дай са кас. И лакlаб адахъ дуьшуьшдай гилигнавачир. Виридаз ам  «хъуьтlуьз жив тагудай шкьакьди» хьиз чидай. Хуьре виридалайни девлетлуди тиртlани, мискьивиле адав къведайди авачир. Цlийи пекиниз пул тагун патал  ада  цlуру хьана гьалдай фенвай пекер алукIдай. Экуьнахъ фу туьтIуьн патал месел алкIана нисинихъ къарагъдай Мискьи. Садра дем къачур чай ада кьве юкъуз хъвадай. Сад фу цlуд патаз пайна, цlуд юкъуз недай. Як недайла кlарабар акl саралай ийидай хьи, кицlиз затl амукьдачир. Верчериз тварни  гьисабна вегьидай. Вичин балкlандизни кализ гьич тухдалди тlуьн гудачир ада. Хуьр ксайла абур къуншидин гъенел гьалдай хьи, анай векь тир, сам тир жагъуррай. Адан крар эхиз тахьана пабни хъфенвай Мис­кьи­дан. Гьавиляй ялгъуздиз амай ам. Читать далее «Мах «Мискьи»»

Замечательная сказка на тему «Все сотворил Аллах»

1367390559_awdbxlmxne

Давным-давно в одной деревушке жили две сестрёнки. Звали их Марьям и Лейла. Каждый день они ходили в лес, где пасли свою козочку и собирали грибы да ягоды. Так и жили.
Однажды девочки, гуляя по лесу, как обычно повели козу к реке, чтобы она напилась воды, и тут они увидели раненного лебедя. По его белоснежным крыльям струилась кровь, а глаза были наполнены тоской и грустью. Марьям нежно взяла лебедя и унесла его в дом. Она осторожно промыла рану и перевязала её. Дав лебедю напиться воды, девочка оставила его отдохнуть. Сама же пошла обратно в лес.
Целый день сёстры провели в лесу, а когда солнце стало клониться к закату, они пошли домой.

Читать далее «Замечательная сказка на тему «Все сотворил Аллах»»

Мах «Руфун жувалай агьуз я». Азизрин Севда

9471

    Тама авай кIанчİунихъ са сикI агалтнавай. Каш ацалтнавай адахъ кIвачел акъваздай аман кумачир. Вилерикай верчер, къуьрер карагиз, кьарай квахьнавай адан.
Са герендилай  сикl къарагъна недай затlарихъ гелкъвена. Югъ няни жез-тежез ам тамун агъа кьилиз акъатна. Инай хуьр аквазвай. Гьава мичIи хьунивай, дакlарра эквер куькlуьнзавай. Са демекдиз гьахьун тир сикlрен мурад. Виридалайни мукьвал кlвал галайнихъ чукурна ада.  Читать далее «Мах «Руфун жувалай агьуз я». Азизрин Севда»

Мах «КичIехъан». Азизрин Севда

      zajac

Хьана кьван,  хьанач кьван са къуьр.  Ам яргъи япар, чапрас вилер, шуькIуь кIвачер авай адетдин къуьр тир. Лугьуз тежедай кьван кичI авай адан чанда. Вич кьван ки-чIехъан санани авачир хьиз жезвай адаз. И чапрасаз чизвачир хьи, вири къуьрер гьа вич хьтин кичIехъа-нар я.  Читать далее «Мах «КичIехъан». Азизрин Севда»

Мах «Пехъ». Азизрин Севда

Хьана-хьанач, чIупчIулав са пехъ. Шарагар ахъайиз гьазур хьанвай адавай муква авай какайрилай къарагъна санихъни физ жезвачир.
— Вучин, гьикIин? — фикирна пехъре. — Руфун ичIи я, жувазни кьарай къвезвач. И гъвечIи пехъер фад дуьньядиз атанайтIа хупI регьят жедай заз.
Садлагьана адаз вич ацукьнавай тарцин кIаникай физвай кьуьгъуьр акуна. Пехъ адав рахана:
— Я кьуьгъуьр! Вун гьиниз фена, гьинай хквезва?
— Алат залай! Ваз лагьайтIа заз я фейи  чкада, я хтай чкада хийир ахквазмайди туш.    Читать далее «Мах «Пехъ». Азизрин Севда»

Мах. Чакъални кIек. Сказка «Шакал и петух» на лезгинском языке

    Пакаман вахт тир. Вири ширин ахварик квай, анжах къизилдин жагъа авай кIек ксанвачир . Таран кукIва ацукьнавай ада сифте вичин лувар юзурна, ахпа келледай уь-уь яна.

      КIекрен ван галукьай чакъал тадиз таран кIаник атана ва агъадай кIекрез килигна. Сивиз цIаран яд атай чакъал гзаф вахтунда таран кIаник аукьна, амма кIек тарай эвичIнач. Эхирни чакъалдай гаф акъатна: Читать далее «Мах. Чакъални кIек. Сказка «Шакал и петух» на лезгинском языке»

Мах. Пепе хала. Сказка на лезгинском языке

   Хьана кьван, хьаач кьван са пепе хала. Къужа адан фад кечмиш хьанвай. Пепе халади текдиз пуд хва хуьзвай. ЧIехи хва какадин кьил алайди, юкьванди чIарчIин гардан галайди, гъвечIидини кьалунин кIвачер квайди.

    Рухвайрин назиквал чиз, Пепе халади абурув я цан цаз тунач, я векь ягъиз. Вири четин кIвалахар ада вичи авуна. Рухвайриз, лагьайтIа, я гатун зегьемвал, я хъуьтIуьн аяз, я зулун къати гарар, я гатфарин бул марфар акунач. Абур, къванцин кIаник экъечIзавай хъипи векьер хьиз, сефилдиз чIехи жезвай.
Читать далее «Мах. Пепе хала. Сказка на лезгинском языке»

Мах. Чуьлдин кьифер. Полевые мыши. Сказка на лезгинском языке

 

ХъуьтIуьн вахт тир. Са кьиф къузада, са кьифни гуьнеда яшамиш жезвай.
Са юкъуз къузада авай кьиф килигна вичин тIеквендай – гатфар жезва, ракъини живедал чIулав цIара кхьизва.
«Агьа, хъсан я, гила кьенят-менят валариз, авай зун-вун чанариз!» — лагьана, ада вичин суьрсет нез эгечIна ва руфун дулу авуна.
Килигна гуьнеда авай кьиф вичин тIеквендай – кьуьд я, живеди, лацу суфради хьиз, къузада авай кIунтIар кIевнава. Читать далее «Мах. Чуьлдин кьифер. Полевые мыши. Сказка на лезгинском языке»

Мах. Кьве куьтен. К. Ушинский. Два плуга

 

     Ракьун гьа са кIусуникай гьа са чатук кьве куьтен авуна. Абурукай сад лежбердин гъиле гьатна ва гьасятда кIвалахдик экечIна. Муькуьди, са затIни тийиз, савдагардин туьквенда яргъалди къаткана. Са кьадар вахтарилай абур гьикI ятIани сад-садал гьалт хъувуна. Читать далее «Мах. Кьве куьтен. К. Ушинский. Два плуга»